Η χρήση του φυσικού γλυκαντικούστέβια (γλυκοζίτες στεβιόλης) είναι ασφαλής για τον καταναλωτή και μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε 31 διαφορετικές κατηγορίες τροφίμων καθώς και ως επιτραπέζιο γλυκαντικό, σύμφωνα με τηνΕυρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) και τον σχετικό κανονισμό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Αυτό απάντησε ο αρμόδιος Επίτροπος Υγείας και πολιτικής Καταναλωτών της ΕΕ κ. J. Dalli, σε ερώτηση που υπέβαλλε ο Ευρωβουλευτής Θόδωρος Σκυλακάκης.
Ο Θ. Σκυλακάκης ζήτησε να ενημερωθεί για τις εξελίξεις σε σχέση με το προϊόν και τα παράγωγά του καθώς τα χαρακτηριστικά του φυτού αυτού είναι ιδιαίτερης σημασίας τόσο για την ποιότητα των τροφίμων (έχουν έως και 300 φορές πιο γλυκιά γεύση από τη ζάχαρη, δίχως να προσδίδουν θερμίδες) όσο και για την αγροτική και βιομηχανική ανάπτυξη στην Ελλάδα (ως εναλλακτική καλλιέργεια).
Αναλυτική περιγραφή:
Οικογένεια: Asteraceae
Η ΣΤΕΒΙΑ ( Stevia rebaudiana bertoni) είναι σήμερα, το πιο πολυσυζητημένο φυτό σε παγκόσμια κλίμακα, που απασχολεί τον διεθνή έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο και το διαδίκτυο, που προκαλεί ραγδαίες ανακατατάξεις στην αγορά γλυκαντικών και ζάχαρης. Χαρακτηρίζεται από πολλούς ως “το φυτό της νέας χιλιετίας” και η ζάχαρή του ως “η ζάχαρη του μέλλοντος”.
Κοινό όνομα: Στέβια
Η ΣΤΕΒΙΑ ( Stevia rebaudiana bertoni) είναι σήμερα, το πιο πολυσυζητημένο φυτό σε παγκόσμια κλίμακα, που απασχολεί τον διεθνή έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο και το διαδίκτυο, που προκαλεί ραγδαίες ανακατατάξεις στην αγορά γλυκαντικών και ζάχαρης. Χαρακτηρίζεται από πολλούς ως “το φυτό της νέας χιλιετίας” και η ζάχαρή του ως “η ζάχαρη του μέλλοντος”.
Είναι ένα ισχυρό γλυκαντικό της φύσης, 300 φορές πιο γλυκό από τη ζάχαρη, αλλά χωρίς καθόλου θερμίδες και είναι ασφαλές για την ανθρώπινη υγεία, χωρίς ενδείξεις ανεπιθύμητης δράσης στον ανθρώπινο οργανισμό. Έχει θαυμάσιες αντιδιαβητικές, αντιυπογλυκαιμικές, αντιυπερτασικές, αντισηπτικές, επουλωτικές, αντιοξειδωτικές, αντιβακτηριδιακές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες. Ενισχύει την άμυνα του οργανισμού και προστατεύει από τους ιούς και από ιογενείς καρκίνους, αλλά και από βλάβες του DNA.
Επίσης έχει αντιγηραντική δράση στο δέρμα, ωφελεί στην υγιεινή του στόματος, προστατεύει από την Candida (άφθα), την ουλίτιδα και έχει προληπτική δράση κατά της πλάκας και της τερηδόνας των δοντιών.
Γενικά συμβάλλει στην υγιεινή διατροφή και στην αντιμετώπιση διαφόρων διατροφικών προβλημάτων, όπως η παχυσαρκία, ο σακχαροδιαβήτης και η υπογλυκαιμία, αλλά και προληπτικά για την πρόληψη των ανεπιθύμητων παρενεργειών της υπερκατανάλωσης της ζάχαρης.
Τα φύλλα του περιέχουν γλυκαντικές ουσίες που είναι εξήντα έως ογδόντα φορές γλυκύτερες της ζάχαρης, ενώ το τελικό προϊόν που εξάγεται με φυσικό τρόπο, με τη μέθοδο της εκχύλισης (άσπρη σκόνη) είναι τριακόσιες φορές γλυκύτερο.Θεωρείται από πολλούς ως το γλυκαντικό της επόμενης χιλιετίας, όχι τόσο για την γλυκαντική του αξία, αλλά για τις μηδενικές του θερμιδικές αξίες και τις ευεργετικές επιδράσεις στον ανθρώπινο οργανισμό. Μακροχρόνια μειώνει την υψηλή αρτηριακή πίεση και το σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, αφού ενεργοποιεί την έκκριση ινσουλίνης. Εμποδίζει τη δημιουργία τερηδόνας και χρησιμοποιείται στα καλλυντικά διότι μαλακώνει τα ανθρώπινα κύτταρα. Αυτή η ιδιότητά του έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση των καρδιακών και εγκεφαλικών επεισοδίων. Ενεργεί παράλληλα κατά των ιών, μυκήτων και βακτηρίων.
Στην Ιαπωνία όπου η επίσημη χρήση της Stevia ως γλυκαντικής ουσίας άρχισε το 1971, σήμερα έχει αντικαταστήσει τη ζάχαρη σε ποσοστό που ξεπερνά το 50%. Χρησιμοποιείται από πολλές χώρες είτε ως συμπλήρωμα διατροφής είτε ως τρόφιμο. Οι χώρες αυτές είναι η Ιαπωνία, η Κίνα, οι Η.Π.Α, ο Καναδάς, η Αυστραλία, η Ρωσία , το Ισραήλ, η Ελβετία, η Γαλλία και οι περισσότερες χώρες της Κεντρικής και Νότιας Αμερικής. Η καλλιέργεια της Stevia είναι όμοια με την καλλιέργεια του καπνού και δε διαφέρει σε τίποτε , αφού σπέρνεται στο σπορείο και μεταφυτεύεται στο χωράφι. Είναι φυτό πολυετές, ποώδες, πολύκλαδο και γιατ την ανάπτυξη του απαιτούνται μικρές ποσότητες νερού, χαμηλή λίπανση, ενώ η συγκομιδή είναι πολύ εύκολη.
Για όλους αυτούς τους λόγους η Στέβια προβάλλει σήμερα σαν ισχυρός ανταγωνιστής των άλλων φυσικών και τεχνητών γλυκαντικών ουσιών( όπως της Ασπαρτάμης), τις οποίες αναμένεται βάσιμα ότι θα τις εκτοπίσει, αλλά προβάλλει ακόμη και σαν ανταγωνιστής της ίδιας της Ζάχαρης, από την οποία αναμένεται ότι θα αποσπάσει ένα μεγάλο μερίδιο αγοράς, σαν φυσικό γλυκαντικό χωρίς θερμίδες.
Η Στέβια είναι ένα νέο είδος φυτού για την Ελλάδα, άγνωστο στη χώρα μας μέχρι το 2005, όταν το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας άρχισε συστηματική επιστημονική έρευνα, την οποία και συνεχίζει σε συνεργασία με διάφορους φορείς, με σκοπό το φυτό αυτό να αποτελέσει μια εναλλακτική καλλιέργεια για τους Έλληνες γεωργούς. Είναι ένα πολυετές, πολύκλαδο και ποώδες φυτό, που ζει ή καλλιεργείται αλλού ως ετήσιο και αλλού για 3-7 χρόνια, όπως και στην Ελλάδα. Απαιτεί μικρές ποσότητες νερού, χαμηλή λίπανση, ενώ η συγκομιδή της είναι πολύ εύκολη.
Η στέβια εντοπίστηκε από τον φυσιοδίφη Bertoni το 1887 στα υψίπεδα της Παραγουάης, στα σύνορα με την Βραζιλία. Εκεί, για πάρα πολλά χρόνια πριν από το πρώτο ταξίδι του Κολόμβου στο “νέο κόσμο” χρησιμοποιούνταν από τις τοπικές φυλές των Ινδιάνων, οι οποίοι γνώριζαν τις μοναδικές ιδιότητές της στέβιας ως ισχυρό γλυκαντικό, θεραπευτικό και “μαγικό” βότανο.
Σήμερα, η κύρια χρήση της στέβιας είναι η εξαγωγή από τα φύλλα της -χλωρά ή ξηρά- των φυσικών γλυκαντικών ουσιών στεβιοσίδη, ρεμπαουδιοσίδη, κ.ά.. Η στεβιοσίδη μόνη της ή μαζί με τις άλλες γλυκαντικές ουσίες (αναφερόμενη ως στεβιοσίδη) είναι μία λευκή, μικροκρυσταλλική ουσία, όπως και η κοινή ζάχαρη, αλλά με μηδενική θερμιδική αξία και 200-300 φορές πιο γλυκιά, ανάλογα με την συγκέντρωση κάθε μιας από τις γλυκαντικές ουσίες.
Γι’ αυτό και η στεβιοσίδη αναφέρεται και ως “ζάχαρη της στέβιας”. Η στεβιοσίδη, μπορεί να αντικαταστήσει την κοινή ζάχαρη σε οποιαδήποτε χρήση της, έχοντας όμως πολλά συγκριτικά πλεονεκτήματα σε σχέση με τη γνωστή μας ζάχαρη και τις συνθετικές γλυκαντικές ουσίες καθώς είναι 150-300 φορές πιο γλυκιά από την ζάχαρη και τις άλλες γλυκαντικές ουσίες αλλά με σχεδόν μηδενική θερμιδική περιεκτικότητα.
Σήμερα, η κύρια χρήση της στέβιας είναι η εξαγωγή από τα φύλλα της -χλωρά ή ξηρά- των φυσικών γλυκαντικών ουσιών στεβιοσίδη, ρεμπαουδιοσίδη, κ.ά.. Η στεβιοσίδη μόνη της ή μαζί με τις άλλες γλυκαντικές ουσίες (αναφερόμενη ως στεβιοσίδη) είναι μία λευκή, μικροκρυσταλλική ουσία, όπως και η κοινή ζάχαρη, αλλά με μηδενική θερμιδική αξία και 200-300 φορές πιο γλυκιά, ανάλογα με την συγκέντρωση κάθε μιας από τις γλυκαντικές ουσίες.
Γι’ αυτό και η στεβιοσίδη αναφέρεται και ως “ζάχαρη της στέβιας”. Η στεβιοσίδη, μπορεί να αντικαταστήσει την κοινή ζάχαρη σε οποιαδήποτε χρήση της, έχοντας όμως πολλά συγκριτικά πλεονεκτήματα σε σχέση με τη γνωστή μας ζάχαρη και τις συνθετικές γλυκαντικές ουσίες καθώς είναι 150-300 φορές πιο γλυκιά από την ζάχαρη και τις άλλες γλυκαντικές ουσίες αλλά με σχεδόν μηδενική θερμιδική περιεκτικότητα.
Τα φύλλα της στέβια χρησιμοποιούνται ως χλωρά/ξηρά, τριμμένα ή αλεσμένα σε γλυκά και φαγητά, ενώ γίνεται χρήση ακόμη και του εκχυλίσματός τους. Τα στελέχη και τα υπολείμματα των φύλλων, μετά την εξαγωγή της “ζάχαρης”, αποτελούν ζωοτροφή.
Ένα ακόμα πλεονέκτημα είναι ότι η κρυσταλλική, γλυκιά ουσία της στέβια είναι σταθερή σε θερμοκρασία έως και 200°, ιδιότητα που επιτρέπει τη χρήση της στη μαγειρική, σε αντίθεση με τη συνθετική ασπαρτάμη.
Οι μεγαλύτεροι χρήστες της στεβιοσίδης είναι η βιομηχανία τροφίμων-ποτών-ζαχαροπλαστική (υποκαθιστά τη ζάχαρη και την πράσινη χρωστική) και η Ιατρική (για τους διαβητικούς τύπου 2).
Στις διάφορες μορφές της -φύλλα, εκχυλίσματα, γλυκαντική ουσία- αποδίδονται πολλές βιοχημικές ιδιότητες. Η στέβια είχε πολύ σημαντικό διατροφικό, ιατρικό, θεραπευτικό και εθνοβοτανικό ρόλο στις παραδόσεις, δοξασίες και ιεροτελεστίες των λαών στους τόπους καταγωγής της στέβιας
Στη στέβια, οι ιθαγενείς Guarani, Mestizos, και άλλες τοπικές φυλές απέδιδαν διάφορες ιδιότητες. Στην Κίνα, τσάι από φύλλα στέβιας συνίσταται ως ορεκτικό, ως χωνευτικό, για απώλεια βάρους, για διατήρηση της νεότητας, ως διαιτητικό ή και για μείωση της επιθυμίας για κάπνισμα και ποτό.
Η στέβια, στις διάφορες μορφές της, χρησιμοποιείται σε περισσότερες από 20 χώρες ως υποκατάστατο της ζάχαρης, ως συμπλήρωμα διατροφής και δίαιτας. Στην Ιαπωνία και άλλες ασιατικές χώρες, γίνεται χρήση αυτής από τα μέσα της δεκαετίας του 1970. Στις ΗΠΑ, η ρεμπαουδιοσίδη και στην Αυστραλία - Ν. Ζηλανδία η στεβιοσίδη από το τέλος του 2008 και ως υποκατάσταο της ζάχαρης Ήδη, στη Γαλλία, εταιρίες τροφίμων πήραν έγκριση χρήσης της ρεμπαουδιοσίδης σε τρόφιμα για δύο έτη. Στην Ιαπωνία και την Κορέα, η στεβιοσίδη καλύπτει περί το 40-50% της αγοράς γλυκαντικών ουσιών.
Η στέβια, στις διάφορες μορφές της, χρησιμοποιείται στη Ν. Αμερική για περισσότερα από 500 χρόνια, στην Ευρώπη από το 1999, ενώ στον Καναδά και τις ΗΠΑ, από τα μέσα της δεκαετίας του 1980 μέχρι το 1991, επιτρέπονταν μόνο ως διαιτητικό συμπλήρωμα. Το 1991, στις ΗΠΑ απαγορεύθηκε κάθε χρήση μέχρι το 1995 οπότε επέτρεψε και πάλι την χρήση. ‘Αλλες χώρες όπου χρησιμοποιείται η στέβια είναι η Ελβετία, μερικές της Ανατολικής Ευρώπης και της Αφρικής.
Με την έγκριση χρήσης της στεβιοσίδης ως τρόφιμο-υποκατάστατο της ζάχαρης, στην Αυστραλία και τη Ν. Ζηλανδία, από τον Οκτώβριο του 2008 και στις ΗΠΑ (από διάφορες πολυεθνικές το 2009), η χρήση και ο αριθμός των χωρών όπου επιτρέπεται αυτή, αναμένεται να αυξάνει κάθε χρόνο. Η Κίνα είναι η μεγαλύτερη χώρα -παραγωγός και η Ιαπωνία η μεγαλύτερη χώρα- καταναλωτής.
Σήμερα, εκτιμάται πως χρήση στέβιας, κάθε μέρα, σε διάφορες χώρες, κάνουν πάνω από 150 εκατομμύρια άνθρωποι, χωρίς να παρουσιάζουν κάποιο πρόβλημα.
Στην ΕΕ και τον FAO έχει ορισθεί, από το 2008, Ημερήσια Αποδεκτή Λήψη 10 mg στεβιοσίδη/kg ζώντος βάρους. Στην ΕΕ επιτρέπεται από το 2005 η χρήση της στέβιας και εκχυλισμάτων της στα σιτηρέσια (ως αρωματικό συστατικό) έως ποσοστό 2% και στα καλλυντικά.
Στις διάφορες μορφές της -φύλλα, εκχυλίσματα, γλυκαντική ουσία- αποδίδονται πολλές βιοχημικές ιδιότητες. Η στέβια είχε πολύ σημαντικό διατροφικό, ιατρικό, θεραπευτικό και εθνοβοτανικό ρόλο στις παραδόσεις, δοξασίες και ιεροτελεστίες των λαών στους τόπους καταγωγής της στέβιας
Στη στέβια, οι ιθαγενείς Guarani, Mestizos, και άλλες τοπικές φυλές απέδιδαν διάφορες ιδιότητες. Στην Κίνα, τσάι από φύλλα στέβιας συνίσταται ως ορεκτικό, ως χωνευτικό, για απώλεια βάρους, για διατήρηση της νεότητας, ως διαιτητικό ή και για μείωση της επιθυμίας για κάπνισμα και ποτό.
Η στέβια, στις διάφορες μορφές της, χρησιμοποιείται σε περισσότερες από 20 χώρες ως υποκατάστατο της ζάχαρης, ως συμπλήρωμα διατροφής και δίαιτας. Στην Ιαπωνία και άλλες ασιατικές χώρες, γίνεται χρήση αυτής από τα μέσα της δεκαετίας του 1970. Στις ΗΠΑ, η ρεμπαουδιοσίδη και στην Αυστραλία - Ν. Ζηλανδία η στεβιοσίδη από το τέλος του 2008 και ως υποκατάσταο της ζάχαρης Ήδη, στη Γαλλία, εταιρίες τροφίμων πήραν έγκριση χρήσης της ρεμπαουδιοσίδης σε τρόφιμα για δύο έτη. Στην Ιαπωνία και την Κορέα, η στεβιοσίδη καλύπτει περί το 40-50% της αγοράς γλυκαντικών ουσιών.
Η στέβια, στις διάφορες μορφές της, χρησιμοποιείται στη Ν. Αμερική για περισσότερα από 500 χρόνια, στην Ευρώπη από το 1999, ενώ στον Καναδά και τις ΗΠΑ, από τα μέσα της δεκαετίας του 1980 μέχρι το 1991, επιτρέπονταν μόνο ως διαιτητικό συμπλήρωμα. Το 1991, στις ΗΠΑ απαγορεύθηκε κάθε χρήση μέχρι το 1995 οπότε επέτρεψε και πάλι την χρήση. ‘Αλλες χώρες όπου χρησιμοποιείται η στέβια είναι η Ελβετία, μερικές της Ανατολικής Ευρώπης και της Αφρικής.
Με την έγκριση χρήσης της στεβιοσίδης ως τρόφιμο-υποκατάστατο της ζάχαρης, στην Αυστραλία και τη Ν. Ζηλανδία, από τον Οκτώβριο του 2008 και στις ΗΠΑ (από διάφορες πολυεθνικές το 2009), η χρήση και ο αριθμός των χωρών όπου επιτρέπεται αυτή, αναμένεται να αυξάνει κάθε χρόνο. Η Κίνα είναι η μεγαλύτερη χώρα -παραγωγός και η Ιαπωνία η μεγαλύτερη χώρα- καταναλωτής.
Σήμερα, εκτιμάται πως χρήση στέβιας, κάθε μέρα, σε διάφορες χώρες, κάνουν πάνω από 150 εκατομμύρια άνθρωποι, χωρίς να παρουσιάζουν κάποιο πρόβλημα.
Στην ΕΕ και τον FAO έχει ορισθεί, από το 2008, Ημερήσια Αποδεκτή Λήψη 10 mg στεβιοσίδη/kg ζώντος βάρους. Στην ΕΕ επιτρέπεται από το 2005 η χρήση της στέβιας και εκχυλισμάτων της στα σιτηρέσια (ως αρωματικό συστατικό) έως ποσοστό 2% και στα καλλυντικά.
About Unknown
This is a short description in the author block about the author. You edit it by entering text in the "Biographical Info" field in the user admin panel.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου