Πώς θα σωθεί η «Ελευθεροτυπία»
Μετά από μια πρωτοφανή σε συμμετοχή γενική συνέλευση (500 άτομα), οι εργαζόμενοι της Χ.Κ. Τεγόπουλος αποφάσισαν να προχωρήσουν σε απεργιακές κινητοποιήσεις. Οι εργαζόμενοι είναι πάνω από τρεις μήνες απλήρωτοι, ενώ τα έσοδα του πρακτορείου μπλοκάρονται από την Τράπεζα Πειραιώς, σύμφωνα με τη δανειακή σύμβαση που έχει υπογράψει η εταιρεία που εκδίδει την Ελευθεροτυπία.
Η απάντηση της επιχείρησης ήταν το ρεπορτάζ της Κυριακάτικης Ελευθεροτυπίας (6.11.2011), το οποίο αποδίδει το πρόβλημα στην «αθέτηση του λόγου» ενός τραπεζίτη και στις παρασκηνιακές πιέσεις κυβερνητικών παραγόντων και ανταγωνιστών. Αλλά αν η επιβίωση της εφημερίδας εναπόκειται στην εντιμότητα των τραπεζιτών, στην κυβερνητική βοήθεια ή στην αλληλεγγύη μεταξύ ιδιοκτητών μέσων ενημέρωσης, καλύτερα να το πάρουμε απόφαση ότι δεν υπάρχει ελπίδα.
Και όμως. Δρόμος διεξόδου υπάρχει για την «Ε», αρκεί να αντιμετωπίσουμε τη σημερινή κατάσταση με ειλικρίνεια και χωρίς διάθεση να ρίξουμε σε άλλους το «δικό μας» φταίξιμο στην οικονομική –και όχι μόνο- δυσπραγία της «Ε».
Τα πραγματικά δεδομένα για όποιον δεν θέλει να στρουθοκαμηλίζει είναι αμείλικτα:
1. Το δάνειο των 8 εκατομμυρίων που ζητήθηκε από την Alpha Bank και τελικά απορρίφτηκε δεν προοριζόταν για τρέχουσες ανάγκες χρηματοδότησης, αλλά για την υλοποίηση ενός τερατώδους σχεδίου «ανασυγκρότησης», το οποίο περιλάμβανε την ομαδική απόλυση 400 εργαζομένων, δηλαδή των μισών περίπου του συγκροτήματος. Αυτά όλα είχαν επίσημα ανακοινωθεί από τον γενικό διευθυντή της εταιρείας που προσλήφτηκε το καλοκαίρι για να εφαρμόσει ακριβώς αυτό το σχέδιο. Κατά συνέπεια, η εφημερίδα που έχει κάνει τον αντιμνημονιακό αγώνα σημαία της, ετοίμαζε στο εσωτερικό της την πιο ακραία «μνημονιακή» αντιμετώπιση των εργαζομένων. Πρώτα θύματα οι χαμηλόμισθοι και οι εργαζόμενοι με το «μπλοκάκι», δηλαδή οι μισθωτοί που εμφανίζονται για οικονομικούς λόγους ως «ελεύθεροι επαγγελματίες».
2. Η οικτρή οικονομική κατάσταση της εφημερίδας δεν οφείλεται στους εργαζόμενους, αλλά στην αφαίμαξη της περιουσίας της εταιρείας από τους μετόχους με τη μέθοδο της «επιστροφής κεφαλαίου». Μετά από μελέτη των επισήμων στοιχείων της Χ.Κ.Τεγόπουλος, όπως έχουν δημοσιευτεί στα ΦΕΚ, καταλήγουμε στα εξής συμπεράσματα:
α) Τον Ιούλιο του 2006 δημοσιεύτηκε ο ισολογισμός του 2005. Σ’ αυτόν καταγράφεται η είσπραξη δανείου (39.230.000 ευρώ) και ταυτόχρονη επιστροφή κεφαλαίου (30.307.762).
β) Τον Απρίλιο του 2009 δημοσιεύτηκε ο ισολογισμός του 2008. Σ’ αυτόν καταγράφεται ως “είσπραξη παγίων στοιχείων” το τίμημα πώλησης της Χρυσής Ευκαιρίας (74.010.000 ευρώ) και ταυτόχρονη “μείωση κεφαλαίου” (50.729.000 ευρώ), με την επιστροφή στους μετόχους. Μάλιστα η πληρωμή έγινε μέσα στο 2009, όταν ήδη είχαν εμφανιστεί τα σημάδια της κρίσης στο χώρο του Τύπου. Συνολικά, δηλαδή, μ’ αυτή τη μέθοδο αντλήθηκαν από την εταιρεία από το 2005 μέχρι σήμερα κεφάλαια συνολικού ύψους 81.036.762 ευρώ και δόθηκαν στους μετόχους. Αν στο ποσό αυτό προστεθούν και οι “συναλλαγές και αμοιβές διευθυντικών στελεχών και μελών της διοίκησης” το ποσό αυτό ενισχύεται ακόμα περισσότερο.
Το 2006 το ποσό ήταν 2.320.949, το 2007 2.448.283, το 2008 3.313.249, το 2009 2.996.566, το 2010 1.899.743, και το α’ εξάμηνο του 2011 714.534 ευρώ. Σύνολο, δηλαδή, 13.693.324 ευρώ. Σ’ αυτά τα ποσά δεν αναφέρονται και οι πληρωμές μερισμάτων που έγιναν ορισμένες χρονιές. Τις ίδιες χρονιές που αντλούνταν αυτά τα κεφάλαια από την εταιρεία, η Χ.Κ.Τεγόπουλος προχωρούσε σε δανεισμό για την κάλυψη των αναγκών της. Από εκεί πρόκυψε το σημερινό της πρόβλημα και η υπαγωγή της σε καθεστώς επιτήρησης στο Χρηματιστήριο. Από την πλευρά της ιδιοκτησίας υποστηρίζεται ότι μέρος αυτών των χρημάτων δαπανήθηκε για την εξόφληση παλιών προσωπικών «μετοχοδανείων» των μεγαλομετόχων, αλλά αυτό δεν αίρει το γεγονός ότι υπονομεύτηκε η οικονομική θέση της επιχείρησης προς όφελος των μεγαλομετόχων. Οσο γι’ αυτά τα «μετοχοδάνεια», η επιβεβαίωση της σύναψής τους ανοίγει μια άλλη γκρίζα σελίδα στην ιστορία της «Ε», κάτι για το οποίο την είχαν κατά καιρούς κατηγορήσει οι ανταγωνιστές στο χώρο του Τύπου.
3. Παράλληλα με την άντληση αυτών των κεφαλαίων από τους μεγαλομετόχους, τα τελευταία χρόνια παρατηρήθηκε μια συστηματική υποβάθμιση της ποιότητας και μια κυνική απαξίωση των εργαζομένων της εφημερίδας, η οποία είναι από πρώτη ματιά ανεξήγητη. Αποπέμφθηκαν ένας ένας όλοι οι διευθυντές, ακόμα και ο εκδότης, ενώ άρχισαν σποραδικές απολύσεις συντακτών, ομαδικές απολύσεις εργαζομένων στο πιεστήριο και επιλεκτικές στο εμπορικό τμήμα. Κάποιες από τις κινήσεις αυτές ανακλήθηκαν, σημάδι ότι δεν ήταν καλά σχεδιασμένες, αλλά όλες συνοδεύτηκαν με προσπάθεια διαπόμπευσης του απολυόμενου, κάτι πραγματικά μοναδικό στα χρονικά των επιχειρήσεων και ειδικά του Τύπου. Καμιά απ’ αυτές τις κινήσεις δεν είχε συγκεκριμένο οικονομικό αντικείμενο. Είχαν όμως όλες πολύ απτή επίδραση στην κυκλοφοριακή κατρακύλα. Γιατί για ποιό λόγο να αγοράσει ένας αναγνώστης μια εφημερίδα, όταν η ίδια λέει ότι οι επί δεκαετίες διευθυντές της και ο εκδότης της υπήρξαν ακατάλληλοι (κατά τον μετριοπαθέστερο χαρακτηρισμό που ακούστηκε);
4. Το σήμα κατατεθέν της εφημερίδας, η πολυφωνία, περιορίστηκε ασφυκτικά με την κατάργηση προσωπικών στηλών (π.χ., Ιός, Ρουμελιώτης, Μιχαηλίδης) και υποδείχτηκε ο δρόμος της εξόδου σε σημαντικούς συνεργάτες (π.χ. Αρκάς). Η λογοκρισία απόψεων και κυρίως το αυταρχικό στιλ έγινε για πρώτη φορά καθημερινή πρακτική της διοίκησης. Αλλά οι συνέπειες αυτής της μετάλλαξης στην κυκλοφοριακή κατρακύλα δεν φαίνεται να απασχολούν τη διοίκηση της επιχείρησης. Ούτε το γεγονός ότι από την πρώτη θέση μεταξύ των εφημερίδων το κυριακάτικο φύλλο έχει πέσει στην έκτη, ενώ το καθημερινό έχει κι αυτό καταρρεύσει.
Ολα αυτά τα έλαβαν υπόψη τους οι εργαζόμενοι όταν αποφάσισαν με μεγάλη πλειοψηφία να απεργήσουν, όχι εναντίον του εαυτού τους –όπως διατείνεται ο Νέστορας του αθλητικού ρεπορτάζ της «Ε»- αλλά για να πιέσουν την ιδιοκτησία να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της.
Ποια είναι λοιπόν η λύση;
Μα να αντιμετωπιστούν στη ρίζα τους αυτά τα προβλήματα. Οι ελπίδες μας παραμένουν ακέραιες, γιατί παρά το μαύρο κλίμα που περιγράψαμε παραπάνω, συνεχίζουμε να πιστώνουμε την ιδιοκτησία της «Ε» με έλλειψη επιχειρηματικού ή πολιτικού δόλου.
1. Είναι αυτονόητο το αίτημα των εργαζομένων να χρησιμοποιηθεί μικρό μέρος του κεφαλαίου αυτού που έχει “επιστραφεί” για να δοθεί λύση στο άμεσο πρόβλημα της εταιρείας. Δεδομένου ότι, αντίθετα από ό,τι συμβαίνει συνήθως στις Α.Ε., η μεγάλη πλειοψηφία των μετοχών της Χ.Κ.Τ. βρίσκεται στα χέρια δύο προσώπων, αυτό είναι απολύτως ρεαλιστικό.
2. Να εγκαταλειφθεί το business plan – φάντασμα και να αναζητηθούν με τη συμμετοχή των εργαζομένων οι όροι επιβίωσης της «Ε».
3. Να αποκατασταθεί ο πλουραλιστικός δημοσιογραφικός χαρακτήρας της εφημερίδας με την κατάργηση των πολιτικών αποκλεισμών και των προσωπικών στρατηγικών.
4. Αναγκαίος όρος για να πραγματοποιηθούν τα παραπάνω είναι να αναλάβουν οι εκπρόσωποι των εργαζομένων άμεσα την οικονομική διαχείριση αλλά και τη δημοσιογραφική διεύθυνση του εντύπου.
Κάτω απ’ αυτούς τους όρους οι εργαζόμενοι είναι διατεθειμένοι να υποστηρίξουν με όλες τους τις δυνάμεις την επιβίωση της «Ε».
Αλλιώς, η Χ.Κ.Τεγόπουλος δεν θα ξεχωρίζει σε τίποτα από τις άλλες μεγάλες επιχειρήσεις της χώρας, στις οποίες ευημέρησαν τα αφεντικά και βρέθηκαν στο δρόμο οι εργαζόμενοι.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου