Η εκτίναξη της ανεργίας σε πρωτόγνωρα ποσοστά για την περίοδο της Μεταπολίτευσης αποτελεί την πλέον δραματική επίπτωση του οικονομικού και κοινωνικού χάους, στο οποίο έχει βυθίσει τη χώρα η εφαρμογή του Μνημονίου. Η ανεργία τείνει να καταστεί μόνιμη κατάσταση για εκατοντάδες χιλιάδες συμπολίτες μας, οδηγώντας σε απότομη αύξηση τη φτώχεια, σε απαξίωση των γνώσεων και των δεξιοτήτων που έχουν αποκτηθεί, καθώς και στην έξοδο από...
τη χώρα χιλιάδων ανθρώπων υψηλού μορφωτικού επιπέδου.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Αρχής, το ποσοστό της ανεργίας εκτινάχθηκε κατά το α’ τρίμηνο του 2011 στο 15,9%, έναντι του 11,7% το αντίστοιχο τρίμηνο του 2010, με τον αριθμό των ανέργων να έχει αυξηθεί σε πάνω από 200.000 άτομα, ξεπερνώντας τους 792.000 μέσα σε δώδεκα μήνες. Πάνω από 500.000 νοικοκυριά έχουν τουλάχιστον ένα άνεργο μέλος, ενώ οι οικογένειες με δύο άνεργα μέλη πλησιάζουν τις 100.000. Το χειρότερο, όμως, σήμερα είναι ότι όποιος χάνει τη δουλειά του πολύ δύσκολα βρίσκει νέα θέση απασχόλησης. Οι μακροχρόνια άνεργοι –όπως καταγράφονται όσοι αναζητούν εργασία επί παραπάνω από δώδεκα μήνες– πλησιάζουν τα 370.000 άτομα ή το 46,6% του συνόλου των ανέργων, όταν κατά το α’ τρίμηνο του 2010 ο αριθμός τους ήταν λίγο πάνω από 261.000 – είχαμε, δηλαδή, αύξηση των μακροχρόνια ανέργων κατά 108.000 άτομα μέσα σε ένα μόλις χρόνο. Επιπλέον, περισσότεροι από 135.000 πολίτες δεν βρίσκουν δουλειά για διάστημα από έξι έως έντεκα μηνών.
Πέραν, όμως, της επίσημης ανεργίας, υπάρχει και η ανεπίσημη ή «κρυφή» ανεργία, που αφορά σε όσους εργάζονται για λίγες ώρες την εβδομάδα, χωρίς να καταγράφονται –σύμφωνα και με τον ορισμό της Eurostat– ως άνεργοι. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, 270.000 άτομα (ή το 5,4% του εργατικού δυναμικού), που χαρακτηρίζονται ως απασχολούμενοι, δούλεψαν μόνο από μία έως δεκατέσσερις ώρες την εβδομάδα. Οι εν λόγω περιστασιακά εργαζόμενοι εντοπίζονται κυρίως...
στη γεωργία αλλά και στους κλάδους της εκπαίδευσης, των κατασκευών, του τουρισμού - εστίασης και των μεταφορών - αποθήκευσης. Αν οι περιστασιακά εργαζόμενοι προστεθούν στους ανέργους, το ποσοστό της ανεργίας εκτοξεύεται στο 21,4% του εργατικού δυναμικού. Επιπλέον, χιλιάδες πολίτες που καταγράφονται στατιστικά ως «μη οικονομικά ενεργοί», δηλαδή ως οικειοθελώς απέχοντες από την αγορά εργασίας, είναι κατ’ ουσίαν άνεργοι, οι οποίοι, λόγω της απογοήτευσής τους από τη μη εύρεση εργασίας επί μακρό χρονικό διάστημα, παραιτήθηκαν από το να αναζητούν θέση απασχόλησης.
Μεγάλη μείωση της απασχόλησης στη βιομηχανία
Η ανεργία είναι αρνητικό «προνόμιο» των αστικών περιοχών, γεγονός που εξηγεί εν μέρει και την εκδήλωση του κύματος αγανάκτησης κατά της πολιτικής του Μνημονίου κυρίως στις πόλεις. Περισσότεροι από δύο στους τρεις ανέργους εντοπίζονται στις αστικές περιοχές, ενώ μέσα σε ένα χρόνο η ανεργία αυξήθηκε κατά 70.000 άτομα περίπου στην Αθήνα, κατά 35.000 στη Θεσσαλονίκη και κατά 55.000 άτομα στις λοιπές αστικές περιοχές. Σύμφωνα με το τελευταίο οικονομικό δελτίο της Alpha Bank, η μεγάλη αύξηση της ανεργίας δεν αντανακλά μόνο την αναστολή των προσλήψεων και τη μείωση των συμβασιούχων στο δημόσιο τομέα, αλλά και το δραστικό περιορισμό των προσλήψεων στον ιδιωτικό τομέα, στον οποίο παρατηρείται, συν τοις άλλοις, αύξηση των ελαστικών μορφών απασχόλησης. Η μείωση της απασχόλησης στον ιδιωτικό τομέα είναι αποτέλεσμα της μεγάλης ύφεσης στην οικονομία, η οποία εντείνεται, αντί να «ρηχαίνει», όπως πίστευε ο υπουργός Περιβάλλοντος πλέον κ. Γιώργος Παπακωνσταντίνου μέχρι να μετακινηθεί από τη θέση του υπουργού Οικονομικών. Είναι χαρακτηριστικό ότι η παραγωγή της μεταποιητικής βιομηχανίας μειώθηκε κατά 11,3% σε ετήσια βάση τον Απρίλιο του 2011, έπειτα από μία μείωση της τάξης του 5,6% τον Απρίλιο του 2010, ενώ κατά το α’ τετράμηνο του 2011 η παραγωγή υποχώρησε κατά 8,4% σε ετήσια βάση, έναντι μείωσης της τάξης του 4,5% το αντίστοιχο διάστημα του 2010. Επίσης, σημειώνεται μεγάλη πτώση της παραγωγής του κατασκευαστικού κλάδου. Ο όγκος νέων οικοδομών, βάσει των αδειών που έχουν εκδοθεί, μειώθηκε κατά 37,4% σε ετήσια βάση το Φεβρουάριο του 2011 από -42,8% το Φεβρουάριο του 2010, ενώ στο α’ δίμηνο του 2011 ο όγκος της ιδιωτικής οικοδομικής δραστηριότητας μειώθηκε κατά 59,9% σε ετήσια βάση, έναντι μείωσής του κατά 10,6% το αντίστοιχο δίμηνο του 2010.
Όπως ήταν αναμενόμενο, η κρίση στο δευτερογενή τομέα της οικονομίας αντανακλάται και στα στοιχεία για την απασχόλησή του. Οι εργαζόμενοι στον τομέα αυτό, από 894.000 το α’ τρίμηνο του 2010, μειώθηκαν σε λίγο πάνω από 770.000 άτομα το α’ τρίμηνο του 2011, δηλαδή σε διάστημα ενός έτους είχαμε απώλεια 123.000 θέσεων εργασίας σε έναν τομέα που οφείλει να αποτελέσει μια από τις «ατμομηχανές» για την παραγωγική ανασυγκρότηση και την εξωστρέφεια της ελληνικής οικονομίας. Η αύξηση της ανεργίας οφείλεται και στη σημαντική μείωση του κόστους των απολύσεων για τους εργοδότες, μετά την ψήφιση από τη Βουλή του σχετικού όρου του Μνημονίου τον περασμένο Ιούνιο.
Ανεργία και φτώχεια
Η απώλεια εργασίας στις ηλικίες μεταξύ 35 και 44 ετών, στις οποίες εντοπίζεται συνήθως ο «αρχηγός» της οικογένειας, αυξάνει την πιθανότητα φτώχειας του νοικοκυριού και, επομένως, είναι περισσότερο επώδυνη. Πρόσφατη έρευνα του Μάνου Ματσαγγάνη και της Χρύσας Λεβέντη από το τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊ κών Σπουδών του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών δείχνει ότι στα νοικοκυριά όπου ο «αρχηγός» είναι άνεργος, το ποσοστό της φτώχειας παρουσίασε μεγάλη αύξηση την περσινή χρονιά – από 51,1% το 2009, σε 63,7% το 2010. Μελέτη του Σταύρου Ζωγραφάκη από το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και του Θοδωρή Μητράκου από την Τράπεζα της Ελλάδος υποστηρίζει ότι για 108.000 νοικοκυριά με 256.000 μέλη ο κίνδυνος της φτώχειας είναι πολύ υψηλός, καθώς σε αυτή την κατηγορία καταγράφονται 148.000 άνεργοι, εκ των οποίων μόλις οι 10.000 λαμβάνουν επίδομα ανεργίας. Δεν είναι τυχαίο ότι στις εν λόγω οικογένειες το 58,2% των ανέργων είναι ο «αρχηγός» του νοικοκυριού...
(Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό "Επίκαιρα" στις 23/6/11)
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου